ترمز چیست؟
ترمز ماشینهای صنعتی دارای قطعات زیادی میباشد که یکی از مهمترین آنها دیسک ترمز میباشد. شاید از خود بپرسید که این دستگاهها چگونه ماشین آلات را نگه میدارند؟ در واقع اصطکاک ناشی از برخورد لنت و کاسه در نهایت باعث توقف خودرو میشود. با ایجاد اصطکاک قطعا انرژی گرمایی تولید میشود که باعث کوتاه شدن عمر لنت میشود. سیستم ترمز درام از کفشک استفاده میکند. ترمزهای درام نوعی ترمز هستند که در وسایل نقلیه دو یا چهار چرخ و بسیاری از ماشینهای صنعتی استفاده میشود. لنت های کفشکی معمولاً شبیه به یک نیم دایره هستند. نحوه کار ترمزهای درام تقریباً در همه وسایل نقلیه یکسان است. این نوع سیستم از فشار هیدرولیک برای اعمال فشار به لنت ترمز کاسهای (کفشکی) استفاده میکند. بنابراین، بهتر است یک لنت باکیفیت انتخاب کنید.
استفاده از ترمزهای بی کیفیت و ارزان توصیه نمیشود! ترمز ارتباط مستقیمی با امنیت دستگاه شما دارد. بنابراین استفاده از لنت خوب با قیمت مناسب برای تمامی ماشین آلات صنعتی حائز اهمیت است. انتخاب و استفاده نادرست از تجهیزات میتواند در درازمدت خسارت مالی زیادی به قطعات شما وارد کند.
به طور کلی ترمز وسیله ای است که حرکت وسیله محرک را متوقف میکند. از ترمزها برای کاهش سرعت و توقف خودرو، دوچرخه، موتور سیکلت و تجهیزات صنعتی … در حال حرکت استفاده میشود و قدرت و دقت عملکرد این قطعه، عملکرد وسیله مورد نظر را تضمین میکند.
ترمزها انواع مختلفی دارند و عمدتاً با هوا، آب یا روغن کار میکنند. معمولا ترمز روغنی در خودروها استفاده میشود. در این مقاله سعی بر این داریم تا محصول ترمز کفشکی سری-SBH را بررسی کنیم، با ما همراه باشید.
سیستم ترمز کفشکی سری-SBH چیست و چه کاربردی در صنایع مختلف دارد؟
کفشکهای ترمز یکی از اجزای اصلی در ترمزهای کاسهای هستند. کفشکها در واقع اجزایی هلالی شکلاند که یک لبهی آنها به گونهای ساخته میشود که اصطکاک بالایی تولید کند. کفشکها درون کاسه ترمز قرار میگیرند. هنگامی که پدال ترمز فشرده شود، این کفشکهای رو به بیرون و به سوی داخل رینگها و کاسه ترمز نیرو وارد میکنند و در نتیجه با وارد آمدن فشار و اصطکاک بر بدنهی رینگ، از سرعت چرخها کاسته میشود.
گرچه امروزه استفاده از سیستم ترمز کاسهای نسبت به سیستم ترمز دیسکی کاربرد کمتری دارند، اما به دلیل مقرون به صرفهتر بودن و ویژگیهای خاص خود، همچنان برای برخی ماشینآلات، از سیستم ترمز کاسهای استفاده میشود. همان طور که در بالا اشاره کردیم، در این مطلب به معرفی سیستمهای ترمز رایج از جمله سیستم ترمز کاسهای و دیسکی خواهیم پرداخت و همچنین ویژگیهای سیستم ترمز کفشکیِ سری-SBH را به جزئیات بررسی خواهیم نمود.
سیستم ترمز کاسهای چه تفاوتی با سیستم ترمز دیسکی دارد؟
امروزه در صنعت خودروسازی استفاده از سیستم ترمز دیسکی رایجتر از سیستم ترمز کاسهای است؛ گرچه استفاده از سیستم ترمز کاسهای برای چرخهای عقب نیز امری رایج است که به کاهش هزینههای تولید کمک میکند. در این بخش به مقایسهی عملکرد سیستم ترمز کاسهای و سیستم ترمز دیسکی خواهیم پرداخت.
جهت اعمال نیرو
تفاوت اصلی دو سیستم ترمز کاسهای و دیسکی، جهت اعمال نیروی ترمز در آنهاست. در سیستم کاسهای از کفشک برای تولید نیروی اصطکاک استفاده میشود؛ با فشردن پدال، این کفشکها به سمت بیرون باز میشوند و با چسبیدن به رینگ، موجب کاهش سرعت خودرو و توقف آن خواهند شد.
بر خلاف ترمزهای کاسهای که کفشکها در داخل کاسهی ترمز تعبیه میشوند، در سیستم ترمز دیسکی پدهایی به دور یک دیسک یا صفحه به نام روتور قرار میگیرند. با فشردن پدال ترمز، قطعهای به نام کالیپر (Caliper) که به دیسک و پدها متصل است، موجب فشردن پدها به سمت داخل و چسبیدنِ هرچه بیشتر به دیسک شده و به این طریق با ایجاد نیروی اصطکاک، از سرعت چرخها میکاهد.
میزان نیروی اصطکاک
تفاوت دیگر این دو سیستم، میزان نیروی مورد نیاز برای توقف وسیلهی نقلیه است. علیرغم اینکه ترمزهای کاسهای از کفشکهایی بزرگ و با سطح ناهموار برای توقف خودرو استفاده میکنند، اما معمولاً قادر نیستند به اندازهی پدها در ترمزهای دیسکی نیروی بازدارنده تولید نمایند. اگر سایر عوامل و شرایط یکسان باشد، ترمزهای دیسکی نسبت به ترمزهای کاسهای، عموماً میتوانند در زمانی به مراتب کمتر، نیروی اصطکاک بیشتری تولید کنند.
طول عمر
به طور معمول، از آنجایی که در سیستمهای ترمز کاسهای در داخل محفظهی کاسه ترمز قرار میگیرند، از عواملی چون زنگزدگی، جرم گرفتن و خوردگی بیشتر در امان هستند که باعث میشود طول عمر بیشتری نسبت به سیستم ترمز دیسکی و پدهای آن داشته باشند. البته اگر گرد و خاک و کثیفی به درون کاسهی ترمز راه پیدا کند، میتواند موجب فرسایش سریعترِ کاسه ترمز شود و عمر مفید قطعات را کاهش دهد.
از سوی دیگر، سیستم ترمز دیسکی نسبت به سیستم ترمز کاسهای، بیشتر در معرض عوامل محیطیِ جاده است. اگرچه ظاهراً به نظر میرسد که این تماسِ بیشتر با آلایندهها و عوامل فرسایشی مانند گرد و خاک و گِل و لای، ممکن است موجب کاهش عمر و فرسودگی زودهنگام قطعات ترمز دیسکی شود، اما جالب است بدانید که این تماسِ بیشتر با محیطی میتواند به طول عمر بیشتر پدها و روتور کمک بسزایی کند. دلیل این امر آن است که پدها با درگیر شدن با روتور به زدودنِ گرد و خاک و جرمها از روی روتور کمک میکنند که باعث کاهش سرعت فرسایش و خرابی روتور و سایر قطعات میشود. همچنین کیفیت و متریال استفاده شده در ساخت این ابزار آلات، بسیار بر عمر ای قطعات تاثیر دارد. هر شرکتی قدرت و امکانات ساخت سیستم ترمز کفشکیِ سری-SBH با کیفیت را ندارد. پس در خرید تجهیزات خود بیشترین دقت را مورد استفاده قرار دهید.
نگهداری و سرویس قطعات
از آنجایی که کفشکها در سیستم ترمز کاسهای درون محفظهی کاسه ترمز محصور هستند، در نتیجه مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و فرسودگی نسبت به پدهای ترمز دیسکی خواهند داشت. اما باید توجه داشته باشید که ترمزهای کاسهای ساختاری پیچیدهتر نسبت به ترمزهای دیسکی دارند که همین ساختار پیچیده هزینههای تعمیر، تعویض و نگهداری از قطعات آنها را افرایش میدهد.
لازم به ذکر است که هیچیک از سیستمهای ترمز کاسهای یا دیسکی به طور کامل در برابر فرسایش مقاوم نیستند. اما با خرابی کفشکهای ترمز کاسهای، تعمیر و تعویض آنها زمان به مراتب بیشتری نسبت به تعمیر و تعویض پدهای ترمز دیسکی خواهد گرفت. همچنین به دلیل طول عمر پایینتر کفشکها، ترمزهای کاسهای نیاز به بازدیدهای دورهای بیشتری دارند تا از عملکرد صحیح کفشکها و تماس آنها با کاسه ترمز اطمینان حاصل شود.
اجزای اصلی سیستم ترمز کاسهای
یک سیستم ترمز کاسهای اغلب از کاسه ترمز، سیلندر ترمز، پیستونهای داخل سیلندر ترمز، کفشکها، لنتها و فنر برگشتدهندهی پدال ترمز تشکیل میشود. کاسه ترمز قطعهای فلزی است که معمولاً از چدن ساخته میشود که همراه با چرخ دوران میکند. سیلندر ترمز که شیلنگ ترمز به آن وصل میشود، نیروی هیدرولیکی را به پیستونهای داخلی منتقل میکند که موجب رانش آنها و چسبیدن لنتها به سطح داخلی کاسه ترمز خواهد شد.
کفشکها نیز قطعاتی فلزی و هلالی شکل هستند که لنتها بوسیلهی چسب یا پرچ روی آنها سوار میشوند. با فشردن پدال ترمز، پیستونهای داخل سیلندر ترمز، کفشکها را حرکت داده و باز میکند. جمع شدن کفشکها توسط فنر برگشتدهنده صورت میگیرد. فنر برگشتدهنده نیز قطعهای از سیستم ترمز کفشکی است که وقتی پدال ترمز فشرده شود به سمت خارج باز شده و اجازه میدهد کفشکها و لنتها آزادانه حرکت کنند؛ با رها کردن پدال ترمز، فنر جمع شده و کفشکها را به حالت اولیهی خود بازمیگرداند.
سیستم ترمز کفشکی سری-SBH؛ کاربردها و ویژگیها
سیستم ترمز کفشکی سری-SBH سیستم ترمزی کاسهای است که به منظور کاربری در محیطهای پر گرد و غبار و همچنین فضاهای کاریِ با ارتعاش بالا تولید و عرضه میشود. این سیستم که از بازوهای مستحکم ترمز و یک صفحهی زیر ستون تشکیل شده است، باعث میشود که خیزِ (انحرافِ) به مراتب کمتری در حین ترمز کردن ایجاد شود. با کاهش خیز، عملکرد و کارآمدی ترمز به طرز چشمگیری افزایش مییابد.
در سیستم ترمز کفشکی سری-SBH کفشکها از جنس آلومینیوم و بوشها از جنس استیل ساخته میشوند. علاوه بر آن، لنتهای این سیستمِ ترمز، بدون آزبست بوده که به صورت پرچ شده یا پِرِسی نصب میشوند؛ لنتهای بدون آزبست موجب ارتقای عملکرد ترمز و پایداری و طول عمر بیشتر قطعات میشوند.
در ساخت سیستم ترمز کفشکی سری-SBH میتوان به صورت اختیاری، از یک ساز و کارِ خودکارِ جبرانکنندهی سایش موسوم به (AWC) استفاده کرد. چنین ساز و کاری باعث میشود تا ساییدگیِ لنتها را تا حد قابل توجهی جبران شود. با نصب صحیح و اصولیِ سیستم جبرانکنندهی سایش میتوان تا حد زیادی از ضربات وارد آمده جلوگیری کرد؛ به این ترتیب عمر مفیدِ ترمز کاسهای به مراتب بیشتر خواهد شد.
این سیستم ترمز نیرومند، مشخصاً به منظور استفاده از صنایع مهندسی مانند متالوژی یا تجهیزاتی مانند تسمه نقاله و جرثقیل استفاده میشود. همچنین استفاده از از سیستم ترمز کفشکی سری-SBH در تجهیزات توربینهای بادی نیز مورد استفاده قرار میگیرد و به طور کلی با محیطهای کاری چه در زیر سطح زمین و چه در بالای آن، سازگار است. استفاده از چنین سیستمی اغلب در مواقعی صورت میگیرد که حتماً نیاز به اعمال پیوستهی نیروی ترمز داشته باشیم.
مزایای سیستم ترمز کفشکی سری-SBH
- این سیستم با بهینه نمودنِ ساختار اهرم، نیروی ترمز را به حداکثر میزان خود خواهد رساند.
- بستِ کفشکها در این سیستم از نوع فنری میباشند.
- پینهای محوری در اینگونه ترمزها معمولاً از جنس برنز ساخته میشود و بوشها نیز اغلب از جنس برنز است.
- سیستم ترمز کفشکی سری-SBH از اتصال همگام سازکنندهی اهرم برخوردار است. این ویژگی منحصر به فرد، نیاز به تنظیم شکاف هواییِ کفشکها از بین خواهد برد.
- این سیستم ترمز از فنرهای بیرونی و یک پیشرانهی الکتروهیدرولیک برخوردار است.
جمعبندی
ترمزهای وسایل نقلیهی مختلف اغلب به دو صورت کاسهای (کفشکی) و دیسکی ساخته میشوند. کفشکها قطعاتی هستند که لنت ترمز روی آنها قرار میگیرد و با فشردن پدال ترمز، طی فرآیندی کفشکها به سمت بیرون باز شده و باعث جسبیدن لنت به دیوارههای کاسه ترمز و در نتیجه کاهش سرعت چرخها میشوند.
اگرچه امروزه استفاده از سیستمهای ترمز کاسهای در مقایسه با سیستمهای ترمز دیسکی کمتر رایجاند، اما هنوز هم به دلایل اقتصادی یا ویژگیهای منحصر به فردی که تنها در سیستمهای ترمز کاسهای (کفشکی) یافت میشود، همچنان برای برخی از ماشینآلات مانند توربینهای بادی یا جرثقیلها از سیستم ترمز کاسهای استفاده میکنند.
سیستمهای ترمز کاسهای و دیسکی از چند جهت با یکدیگر تفاوت دارند که از جمله میتوان به متفاوت بودن جهت اعمال نیرو، تفاوت در توان تولید نیروی اصطکاک، تفاوت در عمر قطعات و نگهداری و سرویس قطعات اشاره نمود. سیستم ترمز کاسهای به طور معمول از اجزایی مانند کاسهی ترمز، سیلندر، پیستونهای داخل سیلندر، کفشک، لنت و فنر برگشتدهنده ساخته میشود.
سیستم ترمز کفشکی سری-SBH نیز نوعی سیستم ترمز کاسهای است که اغلب در فضاهای کاری پر ارتعاش و محیطهای مملو از گرد و غبار به کار گرفته میشود. این سیستم دارای بازوهای مستحکم و یک صفحهی زیرین برای ایجاد اصطکاک است. چنین ساختاری موجب میشود که خیز یا انحراف در حین ترمز گرفتن به حداقل میزان خود برسد که راندمان ترمز را به نحو مطلوبی افزایش میدهد. از سری SBH معمولاً در مواقعی استفاده میشود که نیاز به اعمال نیروی پیوستهی ترمز داشته باشیم و همچنین عملکرد مناسبی در فضاهای کاریِ زیرِ سطح زمین مانند معادن و… دارند.